De rust is wedergekeerd, les Hollandais zijn gerepatrieerd en de lever begint zijn normale formaat te hernemen. In deze Slurp! het verslag van twee weken druivenpukken met een troupe Hollandse wijnliefhebbers.
Allez, on y'f!
De wijnoogst 2011
'Pas une grande annee,' zegt bedrijfsleider Paul. Een goed begin van de vendanges 2011. Het ziet er niet best uit. De druiven komen tannines tekort. Dankzij een zonnig voorjaar begon de vruchtzetting vroeg. Te vroeg, want door een zomer met te weinig zon, rijpten de druiven onvoldoende. 'Aout fait le mout', zeggen ze hier; augustus maakt de most, maar in aout bleef de zon weg en inderdaad: veel druiven zijn niet goed rijp. 'Laten we dan wachten met oogsten, Paul!' 'Nee. Dat heeft geen zin. Door de vroege vruchtzetting zijn de druiven nu al aan het eind van hun levenscyclus. Ze worden niet rijper. Dus langer laten hangen heeft geen zin, we moeten wel oogsten. Geen ontkomen aan.' Maar, zoals vaak, valt het mee. Bij ons blijkt de rijpheid aanvaardbaar tot goed; een 8, zou ik zeggen. Niettemin moeten we veel 'trieren' (sorteren). Alle onrijpe trossen gaan rigoureus de afvalbak in.
Een ander middel wat we toepassen om de kwaliteit en de smaak te verhogen is 'saigneren', sap weg laten lopen uit de cuves om de resterende most geconcentreerder te krijgen. Van dat afvalsap vinifieren we een tweede wijn, maar dat is zo kwaad nog niet; dat vormde immers ooit de basis van onze La Tulipe Rose. Ik denk dat we door het feit dat we in de lente veel druiven hebben weggeknipt (en omdat we ze liefdevol hebben toegezongen), de kwaliteit van 2011 op een acceptabel niveau hebben kunnen houden. Het goede nieuws is dat we deze millesime meteen mogen drinken, want Bordeaux 2011 wordt zeker geen bewaarjaar.
Zondag 18 september
Langzaam vult het kasteelpark zich met tenten. 'Les Hollandais sont arrivees'; 26 Nederlandse vrijwilligers komen hun rug en vingers op het spel zetten om uit deze oogst de mooiste wijn ter wereld te maken.
Druivenplukken is oorlog. In de stafmeeting bepalen de druivengeneraals de strategie. In welke percelen gaan de druiven er het eerst af en waar laten we ze nog net even een paar dagjes hangen.
Niet zelden starten alle wijnboeren uit het dorp tegelijkertijd de oogst. Platgereden worden door een trekker vol druiven lijkt op zich een mooie dood, maar om te voorkomen dat dit onze Hollandse wijntijgers meteen de eerste dag al overkomt, plaatst de wijnboer veiligheidshalve een aantal waarschuwingsborden.
Maandagochtend 19.09.11
Caroline deelt de nieuwe T-shirts uit.
Kasteeltimmerman Frederic is niet op de hoogte dat we voor iedere oogst een nieuw shirt ontwerpen. Blij verrast trekt hij zijn verse shirt aan over dat van vorig jaar.
De wijnoogst wordt omgeven door eeuwenoude rituelen; in afzondering doopt de wijnboer, zachtjes gebeden tot Bacchus prevelend, de secateurs in een sopje van druivenbladeren, paddenzweet en Dubro.
Buiten legt oberkampcommandantin Caroline de vers gearriveerde troupe uit hoe druiven er uitzien en hoe die geoogst dienen. Let op de 2e plukster van links, die geheel volgens de Hollandse traditie haar melkkrukje geen seconde loslaat.
Maar de eerste ochtend regent het. En de pluk wordt afgeblazen, nog voordat zij begonnen is.
Na de lunch klaart het op en kan het druivenplukken een aanvang nemen. Trots toont hondenkapster Marianne haar eerst geoogste vondst: 'Wat enig, zo'n wijnoogst! En deze vreemde paarse bolletjes? Moeten die weggegooid worden?'
'Nee, muts!' lacht parachutespringster Fenna. 'Dat zijn druiven! Mik maar in m'n krat!'
De volgende ochtend is het stralend weer en dat zou het de hele verdere oogst blijven.
's Middags wordt het zo warm, dat Chef d'Equipe Caroline tussen het commando's blaffen door, haar keel moet smeren met een koel flesje Tulipe Blanc.
De stemming zit er in als nooit te voren en onze Hollandse wijntijgers halen een wonderschoon gave oogst binnen.
We liggen op koers, dus er kan naar volle tevredenheid geluncht worden; uiteraard niet met wijn, maar met Chateau de la Pompe.
Halverwege de eerste week worden de plukkers tijdens hun middagpauze verrast door Bas Leinders (30) die uit Sittard naar ons Chateau is komen fietsen om te helpen met de wijnoogst. En niet op een carbonfiber ultralight racefiets met 18 versnellingen, maar op de fiets van zijn oma. Met nul versnellingen.
Op het Chateau aangekomen, zet hij zijn tent op, sluit zich aan bij de plukploeg in de wijngaard en nog geen half uur na zijn aankomst heeft hij zijn eerste krat druiven al vol.
In onze beste percelen blijken de druiven wel degelijk helemaal rijp. Nochtans maken maitre de chai Philippe en wijnreus Regis een strenge selectie.
Ook dit jaar gaan we weer 12 barriques vullen met onze beste druiven voor de 'Vinif integrale'. Dat betekent hard werken aan de 'Table de tri', de sorteertafel. Hier worden de druiven met gekmakende precisie ontdaan van abusievelijk achtergebleven steeltjes, of verdwaalde lieveheersbeestjes, spinnetjes, salamanders en andere restproducten van de biologische wijnbouw.
Voorzichtig laten we de ontsteelde druiven in de eikenhouten vaten glijden. Na elke laag druiven wordt een laagje droogijs toegevoegd om de druiven koel te houden. Zo stellen we de gisting uit, waardoor de wijn meer fruit verzamelt. Droogijs is de vaste vorm van koolstofdioxide en heeft een temperatuur van min 78 graden C. Als het smelt wordt het weer gas; er komt dus geen water in de wijn.
Als de vaten vol zitten, arriveert tonnelier Vincent Darnajou uit Pomerol. Met krachtige slagen hamert hij het deksel op het vat waarna de gisting zich kan voltrekken.
Buiten voltrekt de gisting zich eveneens: tijdens de lunch is het zo warm dat menige wijngaardwerker de ogen nauwelijks kan openhouden. Het gegaap is niet van de lucht en de zonnebrandcreme gaat van hand tot hand.
De wijnboer en zijn assistentes trappen vast een speciale 'Cuvee du pieds'.
Deze zeer speciale 'Reserve' wordt uiteraard wel even gezeefd voordat hij de cuves in verdwijnt. Hetgeen Regis een paar originele paarse wijnhanden oplevert.
Op de laatste avond organiseren we een horizontale proeverij waarin we tot volle tevredenheid van de plukkers een vijftal jaargangen Chateau la Tulipe de la Garde doorproeven. Er wordt weinig uitgespuugd.
Er gaat een schaap aan het spit, de wijn stroomt als welde zij uit de rotsen en later, veel later, is er een kaasplank tegen welks aroma's je kunt leunen.
Zondag 25 september
Gisterochtend is de equipe Hollandaise vertrokken. Er zijn relaties ontstaan, vriendschappen gesloten en beloftes gedaan. Er is gezoend en hier en daar een klein traantje gelaten. Daarna nam de stilte weer bezit van het Chateau. Maar niet voor lang, want vandaag stroomt het park alweer vol met de volgende plukploeg.
De nieuwe equipe staat te popelen om aan de slag te gaan.
Reeds bij het krieken der druiven trekken ze strijdlustig wijngaardwaarts.
Als Mozes naar het beloofde land, leidt drillsergeante Caroline haar verse kanonnenvlees de druivenvelden in.
Deze troupe werkt als vurige duivels en Frederics aanhanger vult zich in hoog tempo met volle kratten druiven.
'Kijk uit!' waarschuwen medeplukkers de extreme-sportsliefhebster Natasha. 'Drie kratjes is teveel!' Een zo'n ding weegt al 20 kilo. 'Gelul!' lacht de vrolijke rauwdouwster. 'Voor een paar van die kratjes ga ik niet opzij!' Tot ieders verbazing banjert het frele plukstertje inderdaad de hele ochtend met het zware krattenrek op haar rug door de wijngaard, bergje op en bergje af.
De nieuwe equipe gunt zich geen rust. De koffiepauze vindt plaats in het veld, via per Mehari ingereden thermoskannen en druivenkoekjes.
Kasteelkok Bernard serveert de lunch gewoon op de binnenplaats van het Chateau, maar wegens 32 graden wel in de schaduw.
Op de laatste dag wordt de gehele troupe ingezet voor het druif voor druif met de hand ontstelen ten behoeve van de vinification integrale.
Apetrots is amateurgynaecoloog Marco op de wijnboerenbaret die hij bij de wijnboer heeft weten los te lullen.
'Om oxydatie van de druiven te voorkomen, moeten de schilletjes heel blijven,' doceert gebiedsbeheerder overzeese gebiedsdelen Dennis. 'Een slagje draaien en dan voorzichtig lostrekken. Dat is genoeg.'
Onder de indruk van zijn sonore stemgeluid volgen de charmante plukstertjes bedeesd de wijze raad van de gebiedsbeheerder.
Voorzichtig laat keldermeester Philippe de druiven in de Barriques glijden en bestrooit hen met droogijs.
Hier alvast een kiekje van de cuvee die we op dezelfde wijze in 2009 gevinifieerd hebben. 'Troismille'. Vanaf 1 december in de Slurpshop.
Om bij deze kostbare topwijn de fermentatie uit te stellen, dienen de druiven vermengd te worden met het toegevoegde droogijs. Daartoe worden de tonnen twee keer per dag heen, en weer terug gerold over de houten spoorrails in de wijnkelder.
Dat laat je natuurlijk niet aan een stel onbehouwen horken over. Nee, dat moet met aandacht gebeuren en met liefde, want wijn leeft. Daarom mag deze delicate handeling slechts verricht worden door de vrouwenvleugel van onze equipe.
's Avonds is er een horizontaalproeverij van oudere jaargangen, waarbij ernstig wordt gekeken, diepzinnig wordt geslurpt en opvallend weinig wordt uitgespuugd.
Halverwege wordt het geslurp overstemd door onze uit de gouden gids geprikte DJ Jean-Noel, die is neergestreken om te soundchecken en zijn rookmachines te testen.
Halverwege de feestavond voert wijnschrijver Marco een surprise-act op, worden er diploma's, cadeaus en zoenen uitgedeeld en wordt er tot laat gedanst op de Chateau disceau.
DJ Jean-Noel blijkt een meeslepend, zeer Frans artiest, die de wat sleets geraakte uitdrukking 'camp' weer geheel opnieuw inhoud weet te geven. Bovendien spreekt hij, zoals op het filmpje duidelijk te horen is, maar liefst vier woorden Engels.
De oogst is voltooid; de wijn zit veilig in de vaten. Uit vreugde is een wolk uit de hemel neergedaald in het dal.
NIEUW
Slurp! Een pure eerlijke wijn, gemaakt van niets anders dan rijpe Cabernet Sauvignondruiven. Geen toeters en bellen, geen poeha, maar gewoon lekkere sappige boerenwijn. Met als enige extra ingredient de liefde en het vakmanschap waarmee hij is gemaakt. De zomer in je glas voor nog geen vier piek. Bij Albert Heijn.
Bestel nu zo'n origineel wijnboeren kerstpakket. Want laten we eerlijk zijn, het leukste om te krijgen is toch een lekkere fles wijn?
Allez! Cliquez ici!
Allez, Hartelijk Santé et à la prochaine!
Horecaondernemers, cliquez ici voor La Tulipe Premium
